การประกันคุณภาพการศึกษา

วัตถุประสงค์ในการประกันคุณภาพ

• เพื่อสร้าง ความพึงพอใจ (Satisfaction) และ ความมั่นใจ (Asssurance) ให้กับผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง (Stakeholders)
• เพื่อความอยู่รอด และการเติบโตอย่างยั่งยืน (Survival and Sustained Growth) ภายใต้สภาวะการแข่งขันที่กำลังทวีความรุนแรงกว่าที่เคยเกิดในอดีต
• เพื่อยกระดับ คุณภาพชีวิต (Quality of Life) ของบุคลากร

นักศึกษากับการประกันคุณภาพ

ทุกคนต้องเข้าใจในเรื่องคุณภาพในทิศทาง เดียวกันทั้งในเรื่องความจำเป็น ประเด็น เนื้อหา สาระ รวมทั้งเกณฑ์มาตรฐานในการประเมิน

จุดเริ่มต้น

ทักษะที่จำเป็นสำหรับนักศึกษาในการดำเนินการประกันคุณภาพการศึกษา

กระบวนการ PDCA ประกอบด้วยหลักการสำคัญ 4 ประการ ได้แก่

1. P คือ การวางแผน (Plan)
2. D คือ การลงมือปฏิบัติ (Do)
3. C คือ การตรวจสอบผลการปฏิบัติงาน (Check)
4. A คือ การปรับปรุงแก้ไข / พัฒนา (Act)

บทบาทของนักศึกษากับการประกันคุณภาพการศึกษา

นักศึกษาถือเป็นหัวใจสำคัญในการดำเนินงานตามภารกิจหลักของมหาวิทยาลัย 4 ประการ คือ

1. การจัดการเรียนการสอน
2. การวิจัย
3. การบริการทางวิชาการแก่สังคม
4. การทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม

ซึ่งการดำเนินงานของมหาวิทยาลัยส่งผลโดยตรงต่อนักศึกษา ดังนั้นนักศึกษาจึงควรมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมและสนับสนุนให้การดำเนินงานเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด โดยสำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา (สกอ.) ได้แนะนำบทบาทนักศึกษาที่มีต่อการประกันคุณภาพการศึกษา ดังนี้

1. บทบาทในการให้ความร่วมมือให้ข้อมูลเพื่อนำไปใช้ในการดำเนินงานประกัน คุณภาพการศึกษาด้วยการให้ข้อมูลที่ตรงไปตรงมาให้ข้อเท็จจริงมากที่สุด เพื่อให้ ข้อมูลความคิดเห็นของนักศึกษาเป็นข้อมูลที่เชื่อถือได้เป็นประโยชน์ในการ นำมาใช้ในการพัฒนาการดำเนินงานประกันคุณภาพการศึกษาของมหาวิทยาลัยต่อไป
2. บทบาทในการรับรู้ ติดตาม และให้ข้อเสนอแนะหรือให้ข้อมูลย้อนกลับเกี่ยวกับ ระบบการประกันคุณภาพของมหาวิทยาลัย เป็นส่วนที่นักศึกษาพิจารณาแล้วเห็นว่าข้อมูลดังกล่าวจะก่อให้เกิดประโยชน์หรือเป็นการเพิ่มประสิทธิภาพในการ พัฒนาระบบการประเมินในฐานะผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสียต่อการจัดการศึกษาของ มหาวิทยาลัย บทบาทของนักศึกษากับการประกันคุณภาพการศึกษา
3. บทบาทในการศึกษา ติดตาม กำกับว่าข้อมูลที่ให้ไปมีการนำไปปรับปรุงหรือใช้ประโยชน์ จากการประเมินหรือไม่อย่างไร โดยติดตามผลการดำเนินงานประกันคุณภาพของ มหาวิทยาลัยทั้งในภาพรวมและในส่วนองค์ประกอบที่เกี่ยวข้อง และมีผลต่อนักศึกษา โดยตรง เช่น องค์ประกอบด้านการเรียนการสอน องค์ประกอบด้านกิจกรรมพัฒนานักศึกษา องค์ประกอบด้านการบริการทางวิชาการแก่สังคม องค์ประกอบด้านการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม หรือองค์ประกอบด้านระบบและกลไกการประกันคุณภาพ นักศึกษาควรศึกษาว่าทางมหาวิทยาลัย ได้ดำเนินการตามองค์ประกอบเหล่านั้น อย่างไร มีจุดแข็งที่ต้องเสริมจุดอ่อน ที่ควรแก้ไขในด้านใดบ้าง มีกระบวนการใดที่เป็นแนว ปฏิบัติที่ดีที่ดำเนินการแล้วส่งผลให้คุณภาพการจัดการศึกษาดีขึ้น ซึ่งจะมีผลโดยตรงต่อ คุณภาพของบัณฑิต
4. บทบาทในการสนับสนุนให้ระบบการประกันคุณภาพการศึกษาของมหาวิทยาลัยดำเนิน ไปได้ โดยนักศึกษาสามารถแสดงบทบาทในการส่งเสริมมหาวิทยาลัยได้หลายรูปแบบ อาทิ
   ดำเนินกิจกรรมชมรมทางด้านวิชาการและเผยแพร่บริการวิชาการแก่ชุมชน ร่วมกิจกรรมบริการวิชาการของสถาบัน พัฒนาความรู้ความสามารถของตนเองจากการเรียนรู้เพื่อนำไปสู่การให้บริการแก่ชุมชน
5. บทบาทในการนำความรู้และทักษะด้านการประกันคุณภาพ ไปใช้ประโยชน์ ในการพัฒนาตนเองพัฒนางานกิจกรรมนกัศึกษา เข้าสู่เกณฑ์มาตรฐานกิจการ นักศึกษา พ.ศ. 2541 มีการกำกับ ตดิตามและประเมินคุณภาพ การดำเนินงาน กิจกรรมของนักศึกษา โดยอย่างน้อยต้องดำเนินการ 5 ประเภท คือ
   1. กิจกรรมวิชาการ
   2. กิจกรรมกีฬาและการส่งเสริมสุขภาพ
   3. กิจกรรมบำเพ็ญประโยชน์หรือรักษาสิ่งแวดล้อม
   4. กิจกรรมนนัทนาการ
   5. กิจกรรมส่งเสริม ศิลปวัฒนธรรม

นอกจากนี้ ยังมีกิจกรรมตามนโยบายสถานศึกษา 3 ดี (3D) ของ รัฐบาล ซึ่งกำหนดกิจกรรมเอาไว้ 3 ประเภท ได้แก่

1. กิจกรรมด้านการส่งเสริมประชาธิปไตย (DEMOCRACY)
2. กิจกรรมด้านคุณธรรม จริยธรรม (DECENCY)
3. กิจกรรมด้านการสร้างภมูิคุ้มกันภัยจากยาเสพติด (DRUG- FREE)

การจัดกิจกรรมของนักศึกษาทุกกิจกรรมต้องจัดทำข้อเสนอโครงการให้ผู้รับผิดชอบ อนุมัติ (อาจารย์ที่ปรึกษา ฝ่ายกิจการนักศึกษาของคณะวิชา หรือกองกิจการนักศึกษาของ มหาวิทยาลัย) โดยในโครงการควรมีคำอธิบายเกี่ยวกับระบบประกันคุณภาพที่ใช้ในการจัด กิจกรรม ประกอบด้วยสาระสำคัญ ได้แก่

1. วัตถุประสงค์ของกิจกรรม
2. ตัวบ่งชี้ความสำเร็จของกิจกรรมที่จัด
3. ลักษณะของกิจกรรม
4. กลุ่มเป้าหมาย
5. วิธีการประเมินผลความสำเร็จของการจัดกิจกรรม

ทั้งนี้ เมื่อมีการดำเนินโครงการ/กิจกรรมเสร็จสิ้นแล้วต้องมีการติดตามประเมินผลการ ดำเนินงานของกิจกรรม และนำผลการประเมินโครงการ / กิจกรรมที่ได้ดำเนินการไปก่อน หน้านี้มาใช้ประกอบการจัดทำโครงการ / กิจกรรมใหม่